گشترش دادن سیستم حمل و نقل عمومی

اهمیت حمل و نقل عمومی

حمل‌ونقل و جابه‌جایی مسافر و کالا در جوامع پیشرفته امروزی از اهمیت زیادی برخوردار است و جابه‌جایی آسان، ایمن، راحت و اقتصادی حرف اول را می‌زند.
تامین نیاز‌های اقتصادی و اجتماعی شهروندان، برطرف کردن مشکلات محیط زیست به ویژه آلودگی هوا، حل مشکل ترافیک و جابه‌جایی و انتقال آسان و راحت مردم ازجمله اهداف و خواسته‌های اصلی مسئولین و مردم است که با توسعه فضای ناوگان حمل‌ونقل عمومی امکان‌پذیر است.
ناوگان حمل‌ونقل عمومی یک فرهنگ و نیاز جوامع شهری محسوب می‌شود و توسعه وسایل عمومی درون‌شهری می‌تواند بسیاری از مشکلات شهری ازجمله ترافیک، آلودگی هوا، آلودگی صوتی و . را برطرف کند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند هر وسیله نقلیه شخصی نیازمند ۷ مترمربع فضای خالی برای هر سفرکننده است، اما اتوبوس تنها ۱/۲ مترمربع فضا به ازای هر نفر نیاز دارد، به همین دلیل تجهیز یک شهر به سیستم حمل‌ونقل عمومی پرظرفیت، ایمن، راحت و کارا باعث متحد شدن اجزای یک جامعه برای حل مشکلات ترافیکی و محیط زیستی می‌گردد.
یک کارشناس مسائل اجتماعی در این باره می‌گوید: امروزه نقش و جایگاه وسایل نقلیه عمومی در رفع چالش‌های درون‌شهری کاملا مشخص و قابل تامل است و تمامی کارشناسان اقتصادی و اجتماعی بر این واقعیت تاکید دارند که توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی در سلامت جسمی و روانی جامعه تاثیر فراوانی دارد، با کاهش وسایل نقلیه شخصی، ترافیک و آلودگی هوا کاهش می‌یابد و مسافران باامنیت، راحتی و فراغ بال بیشتری به تردد می‌پردازند و کیفیت زندگی در شهر‌ها تغییر خواهد کرد، البته این مسئله مستم فرهنگ‌سازی، برنامه‌ریزی در حوزه مدیریت فرهنگی و اجتماعی و همکاری مردم با مسئولان و نهاد‌های اجرایی است. به طور مثال اگر هر شخصی به خود یادآوری کند که سلامت شهر، سلامت جامعه، سلامت خودش و افراد خانواده‌اش است باید از آوردن وسیله نقلیه شخصی به خیابان آن هم برای تردد فقط یک نفر خودداری کند.»
وی یادآوری می‌کند: البته در برخی از مواقع برای جابه‌جایی افراد خانواده استفاده از وسایل نقلیه شخصی ضرورت دارد آن هم برای مسافت‌های طولانی، ولی این مسئله نباید همیشگی باشد و در مواقع نیاز باید این اقدام انجام شود.»

فواید استفاده از حمل و نقل عمومی

به گفته این کارشناس، استفاده از وسایل نقلیه عمومی باعث کاهش هزینه نگهداری و تعمیر اتومبیل، حفظ محیط زیست و جلوگیری از ترافیک و اتلاف وقت خواهد شد.
استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی فواید متعددی برای شهر خواهد داشت، البته سیستم حمل و نقل عمومی توانایی جایگزینی صددرصد سفر‌های درون شهری را ندارد، اما می‌تواند نقش مؤثری در حل مشکلات و چالش‌های سفر‌های درون شهری، ترافیک، آلودگی هوا و افزایش بیماری‌های جسمی و روحی داشته باشد.
به عقیده کارشناسان به ازای هر ۱۵۰۰ میلیارد تومانی که در حمل و نقل عمومی سرمایه‌گذاری شود، ۳۶۰۰۰ فرصت شغلی ایجاد می‌شود. به ازای هر ۱۰۰۰ تومانی که در حمل و نقل عمومی سرمایه‌گذاری می‌شود ۴۰۰۰ تومان سود خواهد داشت و به ازای هر ۱۰۰ میلیون سرمایه‌گذاری دولتی در حمل و نقل عمومی، ۳۰۰ میلیون فروش تجاری در برخواهد داشت.

فرهنگ سازی برای استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی

یکی از اساسی‌ترین راه‌ها برای تقویت حمل‌ونقل عمومی و استفاده از این سیستم برای تردد و جابه‌جایی در سطح کلان شهر‌ها فرهنگ‌سازی و تشویق مردم به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی است، مردم باید به سمت استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی تشویق شوند تا از فواید حمل و نقل عمومی، حمایت از محیط زیست، ایمنی بهبود حرکت و رفع نیاز‌های اجتماعی و اقتصادی شهروندان آگاه شوند.
براساس نتایج یک نظرسنجی که توسط کارشناسان صورت گرفته، زمان انتظار زیاد، عدم نظارت و کنترل مناسب بر فعالیت اتوبوس‌ها، عدم توزیع مناسب خطوط، عدم ایجاد امکانات مناسب در بعضی از ایستگاه‌ها، عدم وجود ایستگاه‌های اتوبوس یا خطوط مترو در نزدیکی محل زندگی افراد و فاصله زیاد با این ایستگاه‌ها از جمله عوامل عدم استفاده مردم از وسایل حمل و نقل عمومی است.

هدف سریع رسیدن به مقصد است.

سیما ملتجی» کارشناس مسائل اجتماعی درباره عدم استفاده برخی از شهروندان از وسایل حمل و نقل عمومی می‌گوید: براساس نظرسنجی‌ها و تحقیقاتی که به عمل آمده مشخص شده که هدف اکثر شهروندان یعنی چیزی حدود ۸۰ درصد سریع رسیدن به مقصد است. به عبارت دیگر، بسیاری از شهروندان ترجیح می‌دهند که با وجود گرانی بنزین و مواد سوختی، هزینه بالای تعمیرات اتومبیل و هزینه بالای خرید طرح ترافیک از خودرو‌های شخصی خود استفاده کنند تا به موقع به مقصد برسند.
وی اضافه می‌کند: علاوه بر مسئله سرعت رسیدن به مقصد عوامل دیگری نیز وجود دارد که شهروندان را از استفاده و به کارگیری وسایل حمل و نقل عمومی باز می‌دارد از جمله اینکه برخی از تاکسی‌های درون شهری هنوز پراید هستند که امکان نشستن سه نفر در پشت این خودرو مخصوصا برای بانوان وجود ندارد و با مشکلاتی مواجه می‌شوند همچنین طراحی برخی از اتوبوس‌های بی‌آر‌تی به گونه‌ای است که در بخش بانوان صندلی‌های کمی وجود دارد و اکثر بانوان باید تمام طول مسیر را ایستاده طی کنند که این مسئله برای افراد سالمند و بیمار یا معلول با مشکلات زیادی مواجه است. این نوع عدم تجانس فرهنگی خودرو با شهروندان باعث می‌شود که استقبال عمومی از ناوگان وسایل حمل و نقل عمومی کاهش یابد.

منبع: رومه کیهان